Kỷ niệm của Nhà giáo đã từng dạy học ở miền núi cao cách đây 60 năm Ngày Bác Hồ ra lời kêu gọi “Đem ánh sáng văn hóa lên miền núi”
Nhân dịp kỷ niệm 37 năm ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11, vừa qua, Sở Giáo dục và Đào tạo, Công đoàn ngành Giáo dục, Hội Cựu Giáo chức tỉnh Phú Thọ đã tổ chức Gặp mặt kỷ niệm 60 năm ngày Bác Hồ ra lời kêu gọi Đem ánh sáng văn hóa lên miền núi( 1959-2019) cho các Nhà giáo lão thành đã từng tham gia dạy học ở miền núi cao từ những năm 60 trở về trước. Trong số 43 Nhà giáo của tỉnh Phú Thọ, huyện Hạ Hòa có 6 Nhà giáo được dự buổi gặp mặt đầy ý nghĩa này. Đó là các Nhà giáo: Nguyễn Kim Hải, Nguyễn Xuân Trang, Thị trấn Hạ Hòa; Chu Đình Nguyện, Y Sơn, Lê Quang Khế, Phụ Khánh, Nguyễn Bá Dung, Lang Sơn, Lê Văn Thụy, Mai Tùng. Tất cả đều ở tuổi trên 80, đã từng tham gia dạy học ở Cao Bằng, Lạng Sơn, Hoàng Liên Sơn…Những nhà giáo 50-60 năm trước ở tuổi đời đôi mươi, đã một thời lên vùng rẻo cao phía Bắc Tổ quốc, đem con chữ của dân tộc Việt Nam lên với đồng bào các dân tộc thiểu số.
Trong số các thầy dạy học vùng cao có Nhà Giáo Nguyễn Kim Hải, sinh năm 1934, lên Cao Bằng dạy học từ năm 1956. Lúc ấy, nói Đến Cao Bằng người ta chỉ hình dung ra một nơi “rừng thiêng, nước độc”, xa tít ngàn trùng. Đường lên Cao Bằng phải mấy ngày đi bộ, qua Bắc Cạn - Thái Nguyên đi đến đâu, hỏi đấy, không biết vượt bao nhiêu đèo dốc, suối khe - Côlia - Mã phục ... Thế rồi Thầy cũng đến được Bản Giốc - Trùng Khánh - Cao Bằng…
Thầy đã rất xúc động khi kể lại quãng thời gian 8 năm dạy học ở Cao Bằng. Buổi đầu lên lớp thật ngỡ ngàng. Học trò toàn con em dân tộc Tày, Nùng, Dao, Thái, Hoa ...chỉ có Thầy là người kinh thôi. Buổi đầu ấy, những ánh mắt ngây ngô của học trò nhìn thầy, nghe thầy nói. Thầy nhìn lớp chỉ toàn một màu áo chàm, màu xanh của núi rừng...Rồi cứ thế, ngày tháng trôi qua, mãi cũng quen, thành thân thuộc, gắn bó thầy trò càng trở nên thân thương, gần gũi. Cũng tại nơi này, thầy đã có một thế hệ học sinh "Vàng" trong đời làm nghề dạy học. Đó là 1999, sau hơn 40 năm xa Cao Bằng, 15 năm nghỉ hưu. Đột nhiên 1 tốp học sinh 4 em, từ Cao Bằng về tìm thầy. Các học trò cũng đã nghỉ hưu, tuổi 50, 60 cả rồi. Thầy trò gặp nhau, nước mắt chứa chan mà lòng vui phơi phới. Suốt đêm ấy không ngủ - ôn lại chuyện xưa hồi còn bé: "Những bài hát, những điệu múa, những vở kịch thầy đã dạy chúng em, em đã dạy cho học sinh của mình hay và nhớ quá Thầy ơi" !
Tình thầy trò như cha con, anh em ruột thịt và cứ như thế 1, 2 năm, các em lại rủ nhau về thăm thầy; thầy cảm thấy hạnh phúc vô cùng. Tình thầy trò vẫn đằm thắm, ấm áp, thương quý nhau như anh em, cha con máu thịt với thời buổi này...quả thật là đáng trân trọng hiếm hoi biết nhường nào.
Các em học sinh của thầy xứng đáng là thế hệ “Học sinh Vàng”.
Em Phạm Thanh Chung (Cao Bằng) nay là Giám đốc một Công ty Du lịch lớn tại Cao Bằng (sau nghỉ hưu). Em đã được nhận Doanh nhân: "Tinh hoa Ẩm thực Việt", "Doanh nhân tiêu biểu Phát triển Kinh tế giỏi", "Doanh nhân làm kinh tế Du lịch Quốc tế tiêu biểu", em Nguyễn Thị Nga (Cao Bằng) có con trai đạt Huy Chương Vàng Olympic Quốc tế môn Vật lý. Em Trần Thị An (Cao Bằng) giảng viên trường Đại học Tài chính Hà Nội đã từng cầm còi trọng tài Quốc tế Seagames Châu á môn Cầu Mây. Em Nguyễn Hải (Hạ Hòa - Phú Thọ) giám đốc làng SOS Việt Trì. Em Trần Phương (Phú Thọ) Đại tá Đặc công nước - Dũng sỹ Diệt Mỹ trong chiến dịch Hồ Chí Minh 1975...v.v
Thầy Nguyễn Kim Hải đã coi Cao Bằng là quê hương thứ 2 của mình. Nơi đầu đời với nghề dạy học, gian khổ nhất, khó khăn nhất, nhưng lại tình cảm nhất, có những lớp học sinh tuyệt vời nhất. Thầy giáo luôn thầm cảm ơn sâu sắc nhân dân các dân tộc Cao Bằng, các bậc phụ huynh Cao Bằng hiếu học và nhân hậu. Họ thương quý và giúp đỡ như người thân khi ốm đau, cơ nhỡ: Khi thưng gạo, mớ rau (chợ xa, mưa rét, lương chậm). Khi nắm lá thuốc, lúc ốm đau xa nhà. Thầy xúc động chia sẻ về bạn bè, đồng nghiệp, phụ huynh đã dạy cho thầy tiếng dân tộc, phong tục tập quán của địa phương để gần dân, để được dân tin cậy và giúp đỡ. Đó là thầy Nông Chấn Nghiệp - Hiệu trưởng trường cấp I Bản Giốc. Thầy Nông Thế Duy - Trưởng phòng Giáo dục - Đào tạo huyện Trùng Khánh. Thầy Trần Phương Đông - Hiệu trưởng trường cấp I thị trấn Nước Hai - Hòa An - Cao Bằng. Ông Bùi Nguyễn Du - Trưởng Ty Giáo dục Cao Bằng rất quan tâm tới các giáo viên trẻ miền xuôi lên công tác miền núi. Thăm hỏi, động viên để các thầy an tâm công tác. Mặc dù đã xa hơn 60 năm rồi, với Nhà giáo Nguyễn Kim Hải - Cao Bằng luôn đậm nét trong ký ức của thầy như mới hôm nào.
Ngày Nhà giáo Việt Nam đã về và tết dân tộc cũng sắp đến. Hạnh phúc nào hơn, những Cựu Giáo chức, tuổi ngoài 80 như chiếc lá mùa thu lại tươi xanh trở lại. Những Nhà giáo lão thành như được sống lại với một thời trai trẻ trong buổi gặp mặt thật xúc động và đầy ý nghĩa. Chúng ta càng tự hào, càng yêu quý biết bao với nghề dạy học, với các thế hệ Nhà giáo đã cống hiến thầm lặng cho Tổ quốc thân yêu. Nhân Ngày Nhà giáo Việt Nam xin kính chúc các Nhà giáo lão thành, kính chúc các Thầy giáo, Cô giáo thật nhiều sức khỏe, thật hạnh phúc! Tiếp tục cống hiến cho sự nghiệp trồng người trên quê hương Đất Tổ ngày càng giàu đẹp.
Phạm Thị Quý